İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN ÇATIŞMA ÇÖZÜM BECERİLERİNİN SOSYO-DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Abstract

EXAMINATION OF CONFLICT RESOLUTION SKILLS OF ELEMENTARY SCHOOL STUDENTS IN TERMS OF SOCIO‑DEMOGRAPHIC VARIABLES

Aim of this is to examine conflict resolution skills of elementary school students in terms of socio-demographic variables. Students from 4^th and 5^th in Girne degree were preferred as target population of the study. 38.8 % (n=57) girl and 61,2 (n=90) boy students were included in this study via random sampling method. “Scale of Conflict Resolution Skills”, developed by Sarı (2005), was applied as a data collection tool. For the analysis of data, arithmetic average, t-test and single sided variant analysis(ANOVA), Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis were performed in parallel with the aims of the study. In this study, importance level was defined as 0,005. At the end of the study, except for one point, a considerable difference between genders in conflict resolution skills we defined however, there was not a considerable difference between two genders in view of sibling amount. And only one kind of considerable difference was defined when school grades were based on.

Keywords: conflict, conflict resolution, elementary school students

ÖZET

Bu araştırmanın amacı ilkokul öğrencilerinin çatışma çözüm becerilerini sosyo-demografik değişkenlere göre incelemektir. Girne’deki 4. ve 5. sınıf öğrencileri araştırmanın çalışma evreni olarak seçilmiştir. Seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen %38,8 (n=57) kız ve %61,2 (n=90) erkek öğrenci araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Sarı(2005) tarafından geliştirilen “Çatışma Çözümü Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde araştırmanın amaçları doğrultusunda aritmetik ortalama, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis hesaplanmıştır. Bu araştırmada önem düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Araştırmanın sonunda öğrencilerin çatışma çözüm becerilerinin bir boyut dışında cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunmuş, kardeş sayışlarına göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Sınıf düzeylerine göre ise sadece bir boyutta anlamlı farklılık bulunmuştur.

Anahtar sözcükler: çatışma, çatışma çözümü, ilkokul öğrencileri

KAYNAKÇA

Açıkgöz, K. (1996). Etkili öğrenme ve öğretme, İzmir: Kanyılmaz Matbaası.

Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba öğrenim düzeyi ve ailenin gelir düzeyi açısından incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.

Bemak, F. ve Keys, S. (2000). Violent and agressive youth. Intervention and prevention strategies for chaning times. Calofornia: Corwin Pres, Inc. A Sage Publications Company.

Efilti, E. (2006). Orta öğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin saldırganlık, denetim odağı ve kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.  

Filiz, A. (2009). Farklı lise türlerindeki öğrencilerin empatik eğilimleri ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yedi Tepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Haar, B.F. ve Krahe, B. (1999). Strategies For Resolving_nterpersonalconflict In Adolescence A German- Indonesioncomparison. Journal Of Cross-Cultural Psychology, 30 (6), 667-683.

Jonson, D.W. ve Jonson, R.T. (1995). Reducing school violence through conflict resolution. Virginia: Association For  Supervision and Curriculum Development.

Jonson, D.W. ve Jonson, F.T. (2000). Joining together: Group theory and group skills (7. Edition). Boston: Ally ve Bacon, A Pearson Education Companiy. Allyn ve Bacon, A Pearson Education Company.

Karasar, N.(2005). Bilimsel araştırma yöntemi, Pegem Yayıncılık, İstanbul.                              

McFarland, W.P. (1992). Counselors teaching peacful conflict resolution, Journal of Counseling and Development , 71(1); 18-22.

Karataş, Z. B. (2005).Anne baba saldırganlığı ile lise öğrencilerinin saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi. 317, s.30-39.

Mourer, R.E. ( 1991). “Managing Conflict: Tactics For School Administors.” Boston: Allyn& Bacan. http:// www.ebsco.com

Öner, U. (2000). Çatışma çözme ve arabuluculuk eğitimi. İlköğretimde Rehberlik. (Editör: Yıldız Kuzgun) (2. Baskı). (198-237). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Öz, S. E. (2007). İlköğretim 1. kademe 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.

Rahim, A., Magner, N.R., Shapiro, D.L. (2000). Do Justice Perception Influence Styles of Handling Conflict With  Supervisors ?: What Justice Perceptions, Precisely? The International Journal of Conflict Management, Vol.11, No. 1, 9-31.

Rehber, E. (2007). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerine göre çatışma çözme davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.

Sarı, S. (2005). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerine çatışma çözümü becerilerinin kazandırılmasında akademik çelişki, değer çizgisi, güdümlü tartışma yöntemlerinin etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.

Stevens, R. (2003). Conflict resolution and peer mediation: Underlying Values. Encounter, 16 (2), 52-56

Şahin, Z. (1999). Çocukların psiko-sosyal temelli problem çözme becerisinin çeşitli değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.

Taştan, N. (2006). Çatışma çözme eğitimi ve akran arabuluculuğu. Ankara: Nobel Yayın

Thomas, K.W. (1976). Conflict and conflict management. In M.D. Dunnette (Ed.), Handbook of Industrial Organizational pschology (pp.889-935). Chicago: Rand McNally College Publishing Company.

Yaşankul, N. (2007). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin saldırganlık eğilimleri ile eğitim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi,Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.